ΟΠΑΔΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ(ΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΜΟΝΟ ΕΔΩ!!)

Συνδυασμός για δυνατούς λύτες
glock
Δημοσιεύσεις: 1601
Εγγραφή: Τρί 27 Αύγ 2013, 01:15
Has thanked: 7 times
Been thanked: 35 times

Re: ΟΠΑΔΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ(ΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΜΟΝΟ ΕΔΩ!!)

Δημοσίευση από glock » Κυρ 07 Αύγ 2016, 12:14

Παναθηναϊκός: Από τη ΝΟΠΟ στο antifa

Η πράσινη κερκίδα είναι αυτή που έχει διανύσει την πιο ταραχώδη και αντιφατική πορεία πολιτικοποίησης στα 50 χρόνια της σύγχρονης οργανωμένης ύπαρξής της. Η Θύρα 13, ο παλαιότερος σύνδεσμος φιλάθλων της ομάδας, παράλλαξε τα χρώματά του αρχικά σε πιο φαιά και εσχάτως σε μαυροκόκκινα.

Η ανθρωπογεωγραφία και οι πολιτικές τάσεις των θαμώνων της Λεωφόρου έχουν μεταβληθεί σημαντικά από τα πρώτα μεταπολιτευτικά χρόνια μέχρι τις μέρες μας, ακολουθώντας τη μεταβολή της σύνθεσης και του βιοτικού επιπέδου των γειτονιών της Αθήνας. Το κυρίαρχο στερεότυπο που ήθελε τους οπαδούς του Παναθηναϊκού, ως κατεξοχήν αστικής ομάδας, να είναι άτομα συντηρητικών αντιλήψεων που απηχούν το προφίλ των μικρομεσαίων αστικών στρωμάτων της πόλης, παρότι κάποια εποχή εμπεριείχε σπέρματα αλήθειας, πλέον δεν ανταποκρίνεται ιδιαίτερα στην πραγματικότητα.

Η πρώτη πρόκληση της ιστορικής μνήμης συντελέστηκε στο γήπεδο της Λεωφόρου. Εκεί όπου στα χρόνια της ναζιστικής κατοχής οι απρόσιτοι χώροι είχαν μετατραπεί –με πρωτοβουλία του διευθυντή Αντώνη Βρεττού– σε πυρήνες αντίστασης και όπου υψώθηκε η σημαία της ελευθερίας λίγο πριν την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων, έγινε και η πρώτη μεταπολεμική απόπειρα δημιουργίας μιας ανοιχτά φιλοναζιστικής οργάνωσης. Η Ναζιστική Οργάνωση Παναθηναϊκών Οπαδών (ΝΟΠΟ) συστάθηκε το 1977 από ένα κράμα σκίνχεντ μόδας, βίαιου χουλιγκανισμού και φιλοναζιστικής σημειολογίας. Μαζί της συντάχθηκαν οι “Νέοι Εθνικοσοσιαλιστές” (ένθερμοι υποστηρικτές του έγκλειστου τότε φασίστα Αριστοτέλη Καλέντζη). Η νεκροκεφαλή των SS φιγουράριζε στα πανό τους και οι υπογραφές «Sieg HeilΖήτω η Νίκη: χαιρετισμός που καθιερώθηκε από τον Χίτλερ στη Γερμανία» ανέμιζαν δίπλα στη σημαία του Τριφυλλιού. Έχοντας καταγράψει στο ενεργητικό τους επιθέσεις σε γραφεία του ΠΑΣΟΚ και του ΚΚΕ, τα μέλη της ΝΟΠΟ γιγάντωσαν τη φήμη τους όταν ενεπλάκησαν στα βίαια επεισόδια του 1982 Σχετική εκπομπή της ΕΡΤστον αγώνα με τον ΠΑΟΚ. Ο τερματισμός του σύντομου κύκλου ζωής της νεοναζιστικής ομαδοποίησης πιστώνεται στον τότε ισχυρό άνδρα της ΠΑΕ ΠΑΟ, Γιώργο Βαρδινογιάννη. Ο “καπετάνιος” με προσωπική του πρωτοβουλία διέλυσε τη ΝΟΠΟ.

Η σημερινή, σαφώς πιο ψύχραιμη και αποστασιοποιημένη αποτίμηση εκείνης της περιόδου, τείνει στο συμπέρασμα ότι η ΝΟΠΟ δεν απέκτησε ποτέ μεγάλη δυναμική στους κόλπους των οπαδών. Ήταν μόνο τα στελέχη της που, χρησιμοποιώντας συμβολισμούς και πληθωρικές ενέργειες, προσπάθησαν να στήσουν μια μυθοπλαστική αφήγηση για τη δράση και την επιρροή τους. Μετέπειτα κάποιοι θέλησαν να ανασκευάσουν το παρελθόν τους (όπως ο ράπερ Λεκτικός Επεξεργαστής), κάποιοι μετακόμισαν στο εξωτερικό και παρέμεινε ο φόβος ότι κάποιοι αφομοιώθηκαν σε άλλους συνδέσμους. Στο facebook, πάντως, υπάρχει η σελίδα ΝΟΠΟ ΠαναθηναϊκόςΗ σελίδα της ΝΟΠΟ Παναθηναϊκός στο facebook με μότο «Θέλουμε ξανά τη ΝΟΠΟ και τον εθνικισμό στον Παναθηναϊκό» και μόλις 1.612 likes. Η τελευταία ανάρτηση έγινε τον Αύγουστο του 2015 και απεικονίζει το τριφύλλι με φόντο έναν κέλτικο σταυρό.

Ωστόσο, αυτή δεν ήταν η μοναδική φορά που η ακροδεξιά προσπάθησε να διεισδύσει στην πράσινη εξέδρα. Στους συνδέσμους των πρασίνων και τους καταλόγους της Χρυσής Αυγής υπάρχουν ορισμένα κοινά ονόματα, αρχής γενομένης του Ηλία Παναγιώταρου. Γνωστός και ως “Rabbit” στους κόλπους των φανατικών του Παναθηναϊκού, υπήρξε μέλος του club MAD BOYS και διατηρούσε την επιχείρηση “Φάλαγγα” που εμπορευόταν στρατιωτικά ρούχα, gadgets μιλιταριστικής αισθητικής αλλά και προϊόντα με το σήμα “Ultras 13”. «Θυμάμαι κάποια στιγμή στα '00ς είχε έρθει ο Παναγιώταρος στη 13 με είκοσι δικούς τους και πήγαν να χαιρετίσουν ναζιστικά. Έφυγαν με κλωτσιές» διηγείται ένας συνδεσμίτης εκείνων των χρόνων, που επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του. Κάπως έτσι, λοιπόν, η δραστηριότητα του βουλευτή της Χρυσής Αυγής στη Θύρα των οργανωμένων έχει ατονήσει για παραπάνω από μια δεκαετία, καθώς ο ίδιος ανέλαβε στη συνέχεια τα ηνία της Γαλάζιας ΣτρατιάςΓηπεδική εκδοχή της Χρυσής Αυγής που συγκροτήθηκε στις αρχές του 2000 με επικεφαλής τον μετέπειτα βουλευτή, Ηλία Παναγιώταρο. Στο ενεργητικό καταγράφονται πολλές επιθέσεις γύρω από τα γραφεία της στο Παγκράτι, η πορεία στα γραφεία της ΕΠΟ το 2001 και το κάψιμο της τούρκικης σημαίας, βιαιοπραγίες και ναζιστικοί χαιρετισμοί στην αναμέτρηση Ελλάδας-Τουρκίας το 2007 στο Καραϊσκάκη. .
Άλλη μια περίπτωση “επικίνδυνων σχέσεων” ανάμεσα σε τμήμα οπαδών του ΠΑΟ και την ακροδεξιά διαφαίνεται στη δικογραφία της Χρυσής Αυγής, όπου παρουσιάζεται μέσω των συνομιλιών που κατέγραψε η Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία η πορεία ενός νεαρού από τον χουλιγκανισμό στα κυκλώματα εκβιαστών και στη συνέχεια στη ναζιστική οργάνωση. Πρόκειται για ένα άτομο που είχε συλληφθεί στις 12 Νοεμβρίου του 2008 για την επίθεση στον ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό EXTRA 3 στο Περιστέρι την ώρα της εκπομπής της Θύρας 7 του Ολυμπιακού. Το συγκεκριμένο περιστατικό είχε ερμηνευτεί τότε από τις αρχές ως αντίποινο στα γεγονότα της λεωφόρου Λαυρίου του 2007, όταν σε συμπλοκή οπαδών του Ολυμπιακού και του ΠΑΟ σκοτώθηκε ο φίλαθλος του ΠΑΟ Μιχάλης Φιλόπουλος. Στη συνέχεια, ο νεαρός που αναφέρει η δικογραφία φαίνεται να στρατολογήθηκε σε κυκλώματα εκβιαστών για να καταλήξει υπεύθυνος ασφαλείας της τοπικής οργάνωσης της Χρυσής Αυγής στον Πειραιά. Ορισμένες από τις συνομιλίες που καταγράφηκαν αφορούσαν και στη δολοφονία του Παύλου Φύσσα.

Η πιο πρόσφατη σύνδεση της Χρυσής Αυγής με την κερκίδα του Παναθηναϊκού ήταν αυτή που συντελέστηκε στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2014. Τότε βρήκε μια θέση στο ψηφοδέλτιο του Ηλία Παναγιώταρου για την Περιφέρεια Αττικής ο Δημήτρης Καλτσάς. Σε αντίθεση με τις προαναφερθείσες περιπτώσεις, που δεν απέκτησαν ποτέ ιδιαίτερο έρεισμα στους οπαδούς του τριφυλλιού, ο Δημήτρης Καλτσάς άφησε ιστορία –όχι απαραίτητα πολύ φωτεινή– στους Athens fans, όντας επί σειρά ετών ο πρόεδρος του συνδέσμου του ΠΑΟ στου Ζωγράφου. Παραμερίστηκε μόνο μετά την αιματηρή συμπλοκή στο Λαύριο, στην οποία διαδραμάτισε ενεργό ρόλο. Η αξιοποίησή του από τη Χρυσή Αυγή ως υποψήφιου περιφερειακού συμβούλου στόχευε σαφώς στην απόσπαση “πράσινων” ψήφων. Δεν είναι τυχαίο ότι ο ίδιος επέλεξε ως βασική εξαγγελία της καμπάνιας του το θέμα του γηπέδου του Παναθηναϊκού. Δεν βρήκε, όμως, πρόσφορο έδαφος. Είναι χαρακτηριστικό ότι η κεντρική προεκλογική εκδήλωση που είχε προγραμματιστεί τότε στην Πανόρμου, με ομιλητές τους Κασιδιάρη και Καλτσά, ακυρώθηκε με δυναμική παρέμβαση των κατοίκων της περιοχής και των οπαδών, οι οποίοι κατέλαβαν το χώρο όπου επρόκειτο να πραγματοποιηθούν οι ομιλίες. «Ο Καλτσάς ήθελε να απευθυνθεί στο κοινό του Παναθηναϊκού για ψηφοθηρικούς λόγους. Εμείς πήραμε την πρωτοβουλία σε συνεργασία με τους κατοίκους των προσφυγικών και τις αντιρατσιστικές οργανώσεις να αποτρέψουμε αυτή την εκδήλωση και το πετύχαμε» αναφέρει στο inside story ένας εκ των οπαδών του Παναθηναϊκού που συμμετείχε στην πράξη αντίδρασης.

Ήταν φανερό ότι για τον κόσμο του Παναθηναϊκού τα πράγματα είχαν αλλάξει ριζικά και η εξέδρα αποκτούσε ένα ξεκάθαρο αντιφασιστικό πρόσημο. Ως σημείο τομής για τη ριζοσπαστικοποίηση των πρασίνων, μπορούμε να ορίσουμε τις αρχές της δεκαετίας του 2000. Η έντονη αντιδιοικητική τάση που αναπτύχθηκε τότε και κορυφώθηκε με τη μνημειώδη πορεία 30.000 οπαδών ενάντια στον Τζίγκερ και την οικογένεια Βαρδινογιάννη, το σοκ της δολοφονίας του Μιχάλη Φιλόπουλου στο Λαύριο από συνδεσμίτες του Ολυμπιακού, η δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου (που ήταν οπαδός της ομάδας) το 2008, η ανάγκη αποκήρυξης της κληρονομιάς της ΝΟΠΟ και η γενικότερη άνοδος των κοινωνικών κινημάτων που προέκυψε την περίοδο της οικονομικής κρίσης ήταν οι βασικοί παράγοντες που πολιτικοποίησαν τους οπαδούς του Παναθηναϊκού σε μια αριστερόστροφη και αντισυστημική τροχιά.

Η συμπλοκή με τους οπαδούς της –ακροδεξιών αποχρώσεων– ιταλικής Λάτσιο το 2012, η συχνή παρουσία του συνθήματος “ACABAll Cops Are Bastards, Όλοι οι Μπάτσοι είναι Μπάσταρδοι”, τα αντιφασιστικά πανό και η συμμετοχή μπλοκ οργανωμένων σε μεγάλα συλλαλητήρια ήταν ορισμένες εκφάνσεις αυτής της μεταστροφής. Και όσοι παρακολουθούν τα τεκταινόμενα στο οπαδικό κίνημα δεν μπορούν να λησμονήσουν πως, όταν η Θύρα 7 εγκαλούνταν που δεν ανάρτησε πανό για τη δολοφονία Φύσσα (ο οποίος ήταν οπαδός του Ολυμπιακού) και θωρακιζόταν γύρω από το “No Politica”, στην πλευρά του «αιώνιου αντιπάλου» ΠΑΟ είχαν σηκωθεί ήδη τρία πανό. Εντός των οργανωμένων λειτουργούσε μια ισχυρή ομάδα αντιφασιστών οπαδών, η οποία αποκρυσταλλώθηκε στο facebook στη σελίδα Αντιφασίστες οπαδοί/φίλαθλοι του Παναθηναϊκούf που μετράει σχεδόν 10.000 likes και έχει ως μότο: «Το γήπεδο είναι κομμάτι της κοινωνίας και σε αυτή τη βάση αγωνιζόμαστε για τη δημιουργία μιας κερκίδας χρωμάτων και συνείδησης».

Μιλήσαμε με έναν από τους πρωταγωνιστές αυτής της πρωτοβουλίας, που για προφανείς λόγους δεν θέλει να αποκαλύψει την ταυτότητα του. Υπήρξε οργανωμένος για είκοσι χρόνια και αποχώρησε πολύ πρόσφατα. «Στον Παναθηναϊκό αναπτύχθηκε μια αντιδιοικητική τάση που για ορισμένους μετατράπηκε γρήγορα σε αντισυστημική. Δεν ξέρω αν ήταν μόδα ή αν έπαιξε ρόλο και το γεγονός ότι ο Ολυμπιακός πήγαινε προς την ακροδεξιά, πάντως η αντιφασιστική τάση ήταν πλειοψηφική. Εμείς συμμετείχαμε με δικό μας μπλοκ στις πορείες για τον Γρηγορόπουλο τον Δεκέμβρη του 2008, σηκώσαμε πανό για τους απεργούς της Χαλυβουργίας, για τη Βίλα Αμαλίας, φτιάξαμε Κοινωνική Κουζίνα, κάναμε διανομή τροφίμων σε αστέγους και πρόσφυγες, γράψαμε αντιφασιστικά/αντιρατσιστικά συνθήματα, πέρσι πήραμε μέρος στην πορεία αλληλεγγύης στις φαβέλες της Βραζιλίας κι ενάντια στο Μουντιάλ, βγάλαμε μέχρι και πανό για τους νεκρούς της Θύρας 7 με το τριφύλλι για να δείξουμε ότι οι οπαδοί δεν έχουμε τίποτα να χωρίσουμε».

Ο χρόνος που τοποθετείται είναι παρελθοντικός. Παρότι η antifa ροπή ήταν ιδιαίτερα ορατή το προηγούμενο διάστημα στις εξέδρες του Παναθηναϊκού, πλέον έχει ατονήσει καθώς η επίσημη ηγεσία της Θύρας μοιάζει να δίνει ένα σήμα αποπολιτικοποίησης των οπαδών και περιορισμού στα ζητήματα που αφορούν την ομάδα. Ο συνομιλητής μας επιβεβαιώνει και ερμηνεύει αυτή την εξέλιξη: «Για μένα το σημείο τριβής ήταν λίγο μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Αφού, λοιπόν, εμείς βγάλαμε το πανό για τον Φύσσα, μια μειοψηφία ακροδεξιών που υπάρχει στην κερκίδα θέλησε να βγάλει πανό για τα θύματα της Χρυσής Αυγής. Η διαφορά ήταν ότι η απόφαση για το πανό του Φύσσα ήταν ομόφωνη, ενώ αυτοί κινήθηκαν πρωτοβουλιακά. Το πανό εκείνο, λοιπόν, δεν βγήκε. Ακολούθησε ξύλο και εκδίωξη των φασιστών από το γήπεδο. Αυτή ήταν η πρώτη αφορμή για να πει η 13: Τέλος τα πολιτικά. Πιστεύω ότι είναι η άποψη που επιβάλλει η διοίκηση και η ηγεσία της Θύρας συμπλέει μαζί της. Η απολίτικη στάση ξενέρωσε πολύ κόσμο που αποστασιοποιήθηκε από τους συνδέσμους».

Αυτό δεν σημαίνει ότι η βία ξεριζώθηκε από τη Λεωφόρο. Κάθε άλλο. Η συζήτηση για τις διαρθρωτικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν στο ελληνικό ποδόσφαιρο μπορεί να κορυφώθηκε με αφορμή τα επεισόδια στην Τούμπα στα ημιτελικά του Κυπέλλου, αλλά ξεκίνησε τον περασμένο Νοέμβριο, όταν το ντέρμπι των «αιωνίων» δεν έγινε ποτέ εξαιτίας των εκτεταμένων επεισοδίων που προκάλεσαν οι οργανωμένοι του Παναθηναϊκού. Για κάποιους αξιωματούχους της ΕΛΑΣ αυτό το ξέσπασμα βίας ερμηνεύτηκε ως ανταπόκριση των πρασίνων στο κάλεσμα του Νίκου Ρωμανού για «Μαύρο Δεκέμβρη». Ο έγκλειστος νεαρός είναι οπαδός του τριφυλλιού και εμφανίστηκε με τη μπλούζα των οργανωμένων πέρυσι, εξερχόμενος του νοσοκομείου όπου νοσηλευόταν κατά την απεργία πείνας. Η συγκεκριμένη συσχέτιση είναι μάλλον υπερβολική, αλλά σίγουρα για ένα τμήμα των οργανωμένων το φλερτ με τον αντιεξουσιαστικό χώρο δεν σταμάτησε ποτέ. Παράλληλα, όμως, η περίφημη αντιδιοικητική τάση των οπαδών είναι μάλλον σε καταστολή. Οι οπαδοί δείχνουν περιθώρια ανοχής στις κινήσεις της διοίκησης και συμπορεύονται μαζί της στον αντικυβερνητικό προσανατολισμό. Πέρα από τα αμιγώς πολιτικά επίδικα, αυτό σχετίζεται και με τον τρόπο που οι πράσινοι προσλαμβάνουν τους χειρισμούς της κυβέρνησης γενικά και του Υφυπουργού Αθλητισμού ειδικά ως μη ευνοϊκούς για την ομάδα τους. Η σχέση βέβαια είναι αμφίδρομη, καθώς η διοίκηση έσπευσε να παράσχει νομική αρωγή στους συλληφθέντες οπαδούς για τα επεισόδια που πραγματοποιήθηκαν στη Λευκάδα το Μάρτιο, λίγο πριν το τζάμπολ του Τελικού Κυπέλλου Μπάσκετ Γυναικών.

Σε κάθε περίπτωση, η πράσινη κερκίδα βρίσκεται σε ένα στάδιο μετάβασης. Στοχεύει αφενός στον αμετάκλητο εξορκισμό των ακροδεξιών φαντασμάτων του παρελθόντος και αφετέρου στην εκτροπή της νεολαιίστικης ριζοσπαστικοποίησης σε αμιγώς οπαδικά διακυβεύματα παραβλέποντας, ίσως, το ανέφικτο της στεγανοποίησης των γηπέδων απέναντι στα κοινωνικοπολιτικά συμφραζόμενα.

https://insidestory.gr/article/panathin ... sto-antifa


Ολυμπιακός: Το επιλεκτικό No Politica

Πόσο εφικτός είναι ο διαχωρισμός της εξέδρας του Ολυμπιακού από οποιαδήποτε πολιτική άποψη και ιδεολογία; Και τι μπορεί να κρύβει μια απολιτική στάση;

Κυριακή 19 Νοεμβρίου 1948. Μια ομάδα κρατουμένων μεταφέρεται από τις φυλακές Αβέρωφ στο νησάκι Λαζαρέτο, δίπλα στην Κέρκυρα. Το άτυπο εθιμικό δίκαιο της εποχής απαγορεύει τις εκτελέσεις τις Κυριακές, αλλά αυτήν την ημέρα, αυτήν την εποχή, το εθιμικό δίκαιο είναι μια σχετική έννοια.

Ένας από τους κρατούμενους ονομάζεται Νίκος ΓόδαςWikipedia. Γεννημένος στο Αϊβαλί, κάτοικος Πειραιά, ποδοσφαιριστής του Ολυμπιακού σε εκείνα τα σχεδόν αυτοσχέδια πρωταθλήματα που γίνονται στην προπολεμική Ελλάδα, είναι παράλληλα και λοχαγός του ΕΛΑΣ. Βρισκόταν στα πολυβολεία στη μάχη της Ηλεκτρικής στο Κερατσίνι, όπως και στη μάχη της Κοκκινιάς, συμμετείχε στα Δεκεμβριανά. Προς το τέλος του Εμφυλίου συλλαμβάνεται στην Αθήνα, μεταφέρεται στην Κέρκυρα, του ζητείται να υπογράψει δήλωση μετανοίας, αρνείται. Η τελευταία του επιθυμία, σύμφωνα με τις διηγήσεις, είναι να φορέσει τη φανέλα του Ολυμπιακού με την οποία και εκτελείται εκείνην την Κυριακή. «Να μου ρίξετε και να με δολοφονήσετε με τη φανέλα του ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥ και να μη μου δέσετε τα μάτια, για να βλέπω τα χρώματα της ομάδας μου πριν από τη χαριστική βολή»1«Στον τοίχο με κόκκινη φανέλα», Αλέξανδρος Ασωνίτης, Ελευθεροτυπία 19/5/2002.
Η ιστορία του Νίκου Γόδα παρουσιάζεται στο μουσείο του Ολυμπιακού –με μια μικρή διαφοροποίηση. Παρά τις αντιδράσεις των συγγενών του, αναφέρεται ότι «σκοτώθηκε από τους Γερμανούς», ενώ στην πραγματικότητα εκτελέστηκε από Έλληνες. Είναι μια παλιά ιστορία, χαρακτηριστική μιας άλλης εποχής που μπλέκει την πολιτική με την αγνή αγάπη για τον σύλλογο με έναν αγνό, ρομαντικό, σχεδόν κινηματογραφικό τρόπο. Παραδόξως, βρίσκεται στην αντίθετη όχθη ενός δόγματος που ακούγεται όλο και πιο πολύ στις εξέδρες των οργανωμένων οπαδών του Ολυμπιακού τα τελευταία χρόνια: του no politica, της λογικής της πολιτικής ουδετερότητας και της αποστασιοποίησης από κάθε τι μπορεί να παρεξηγηθεί ως πολιτική επιλογή.

Ένα τραγικό γεγονός

Η πρώτη φορά που εμφανίστηκαν οι λέξεις “no politica” στο γήπεδο Καραϊσκάκη ήταν πριν από 4 χρόνια, όταν οι φήμες για την σχέση των οργανωμένων οπαδών του Ολυμπιακού με ακροδεξιές οργανώσεις είχαν φουντώσει. Ήταν η εποχή που η Χρυσή Αυγή αλώνιζε στις γειτονιές του Πειραιά και του Κερατσινίου, εκμεταλλευόμενη το αντιμνημονιακό μένος, τη μείωση των μεροκαμάτων και τη γενικότερη πολιτική απαξίωση. Η φράση δεν είναι ελληνική εφεύρεση. Είχε εμφανιστεί την δεκαετία του 1990, από Ιταλούς Ultras της Σαμπντόρια που είχαν ανακηρύξει την εξέδρα τους ουδέτερη πολιτική ζώνη, θέλοντας έτσι να διαφοροποιηθούν από τους πολιτικοποιημένους (αριστερούς) συμπολίτες τους της Τζένοα.

Όλα άλλαξαν στις 17 Σεπτεμβρίου του 2013. Εκείνη τη μέρα, ο Ολυμπιακός έπαιζε με την Παρί Σεν Ζερμέν για το Τσάμπιονς Λιγκ. Tο γήπεδο ήταν γεμάτο, όπως και οι καφετέριες γύρω από αυτό, καθώς ο αγώνας μεταδιδόταν από τη συνδρομητική τηλεόραση. Στο Κερατσίνι, ο Παύλος Φύσσας έβλεπε με την παρέα του το ματς. Η συνέχεια της ιστορίας, μετά τη λήξη του αγώνα είναι δυστυχώς γνωστή: η δολοφονία του από τον Γιώργο Ρουπακιά (ασφαλώς όχι για οπαδικούς λόγους), μέλος του πυρήνα Χρυσής Αυγής Νίκαιας, η πολιτική ανάληψη της ευθύνης της δολοφονίας του από τον Νίκο Μιχαλολιάκο, η δίκη της Χρυσής Αυγής που ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί.

Η δολοφονία έγινε ξημερώματα Τρίτης. Την επόμενη Κυριακή, οι οργανωμένοι οπαδοί όλων των ομάδων, όλων των κατηγοριών, αντέδρασαν επώνυμα. Στις εξέδρες των γηπέδων του Ατρόμητου και του Παναθηναϊκού οι οπαδοί σήκωσαν πανό που έλεγε «Η σιωπή είναι συνενοχή». Αντιδράσεις υπήρχαν από τους οπαδούς του ΠΑΟΚ, της ΑΕΚ και σχεδόν όλων των ομάδων της Σούπερ Λιγκ. Οι φίλοι της Τζένοα και της Λιβόρνο στην Ιταλία και της Ράγιο Βαγιεκάνο στην Ισπανία εξέφρασαν την υποστήριξη τους στο αντιφασιστικό κίνημα. Μέχρι και σε παιχνίδι του πρωταθλήματος Δανίας υπήρξαν αντιδράσεις από τους οπαδούς της Μπρόνσχαϊ. Η μοναδική εξέδρα που δεν αντέδρασε ήταν αυτή του Ολυμπιακού, της ομάδας που υποστήριζε ο δολοφονημένος αντιφασίστας Παύλος Φύσσας.

Μετά την “παράλειψη”, ξέσπασε ένας μίνι εμφύλιος μεταξύ ορισμένων περιφερειακών συνδέσμων του Ολυμπιακού (όπως της άτυπης Θύρας 7 Εξαρχείων, που είναι περισσότερο ένας ενεργός λογαριασμός στο facebook παρά ένα δυναμικό club) και των μεγάλων συνδέσμων, όπως του Porto Leone που δραστηριοποιείται στην περιοχή που έγινε η δολοφονία. Η ανόρεχτη απάντησηΚαι οι δύο ανακοινώσεις του μεγαλύτερου συνδέσμου οπαδών του Ολυμπιακού ήταν η εξής: «Η Θύρα 7 που μάθαμε, αγαπήσαμε και μεγαλώσαμε ήταν ένας τόπος όπου δεξιοί και αριστεροί, εργάτες και αφεντικά γινόταν ένα. Όλα τα άλλα δεν είχαν σημασία. Προσπαθούμε να σας εξηγήσουμε τα αυτονόητα και εσείς μας ζητάτε να γράψουμε ότι καταδικάσουμε την Χρυσή Αυγή. Άντε, λοιπόν, το γράφουμε: ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΟΥΜΕ την πράξη μέλους της Χρυσής Αυγής ενάντια σε έναν ελεύθερο άνθρωπο με την δικιά του ιδεολογία.

Ικανοποιηθήκατε;».

Το γεγονός πως η ανακοίνωση ανέφερε πως «καταδικάζουμε την πράξη μέλους» και όχι ολόκληρη την Χρυσή Αυγή, καθώς και η “αντιαριστερή” αναφορά σε «εργάτες και αφεντικά» σχολιάστηκε αρνητικά. «Εργάτες και αφεντικά δεν είναι ένα», είπαν οι επικριτές της. Η βασική τους ένσταση για το επιλεκτικό no politica είναι ότι εφαρμόζεται μόνο όταν υπάρχει ανάγκη να γίνει κάποια δήλωση ενάντια σε ο,τιδήποτε ακροδεξιό. Ότι χρησιμοποιείται για να δοθεί μια απόσταση από ο,τιδήποτε πολιτικό, με την εξαίρεση τη στιγμή που οι Σύνδεσμοι –ή η διοίκηση της ομάδας– θεωρούν πως υπάρχει λόγος να μην χρησιμοποιηθεί. Με λίγα λόγια, το no politica θεωρείται από πολλούς ως ένα βολικό κάλυμα για τα ακροδεξιά στοιχεία που, εκμεταλλευόμενα την κοινωνική αναταραχή στο λιμάνι του Πειραιά, εισχώρησαν και μέσα στους συνδέσμους των οργανωμένων οπαδών του Ολυμπιακού.

Χρυσή Εποχή

Οι υποψίες όσων παρακολουθούσαν τα πράγματα από κοντά γίνονταν όλο και πιο βάσιμες. Λίγα χρόνια πριν την παθητική και ετεροχρονισμένη (σχεδόν ενοχλημένη και ενοχική) καταγγελία της δολοφονίας Φύσσα, τον Φεβρουάριο του 2011, έπειτα από επεισόδια σε παιχνίδι με τον Παναθηναϊκό, η ανακοίνωση της Θύρας 7Η ανακοίνωση ολοκληρωνόταν με μια αποστροφή του Σαίξπηρ: «H Χρυσή Εποχή δεν είναι πίσω μας, αλλά μπροστά μας». Ήταν μια φράση που εκλήφθηκε ως συγκαλυμμένος υπαινιγμός και δημιούργησε το πρώτο ρήγμα μεταξύ των οπαδών του Ολυμπιακού.

Λίγα χρόνια μετά, οργανωμένοι οπαδοί του Ολυμπιακού μιλούν (ανώνυμα) για τις υποψίες τους: «Κάποια άτομα που κάνουν μεροκάματα στην 7 κάνουν και στη Χρυσή Αυγή. Μάλιστα υπάρχει μέχρι πρότινος αρχισυνδεσμίτης της Θύρας 7 που ήταν υποψήφιος στις εκλογές με τη Χρυσή Αυγή και σήμερα είναι υπάλληλός της». Το άτομο στο οποίο αναφέρονται είναι ο Ανδρόνικος Σίμος, υποψήφιος βουλευτής στην Α΄ Αθήνας και διορισμένοςΦΕΚ (τεύχος ΥΟΔΔ) 355/26-07-2012. μετακλητός υπάλληλος στη Βουλή για λογαριασμό της Χρυσής Αυγής.

Αυτό ασφαλώς δεν σημαίνει ότι συνολικά η εξέδρα του Ολυμπιακού είναι συνδεδεμένη με τη Χρυσή Αυγή. Ούτε ότι όλα αυτά συμβαίνουν με την εντολή της διοίκησης της ομάδας, που μάλιστα το τελευταίο διάστημα διέθεσε ένα μεγάλο μέρος του εργατικού δυναμικού της ΠΑΕ για τη σίτιση και τη φροντίδα των προσφύγων στο λιμάνι του Πειραιά. Σημαίνει, όμως, ότι η ουδετερότητα που καλύπτεται πίσω από την επίσημη γραμμή no politica των οργανωμένων οπαδών λειτουργεί ευκαιριακά, επιλεκτικά και με συγκεκριμένη ατζέντα.

Το no politica ακυρώθηκε πρόσφατα και για άλλο λόγο. Αυτή τη στιγμή, το πολιτικό ενδιαφέρον των οπαδών του Ολυμπιακού επικεντρώνεται στην κοινή ατζέντα ενάντια στον υφυπουργό Αθλητισμού, Σταύρο Κοντονή, ο οποίος βρίσκεται σε ανοιχτή κόντρα με το «ποδοσφαιρικό κατεστημένο». Η απόφασή του να ακυρώσει αρχικά τον τελικό Κυπέλλου θεωρήθηκε κίνηση ενάντια στον Ολυμπιακό από τον πυρήνα της διοίκησης, που επιχείρησε με κάθε τρόπο να σπιλώσει τον υπουργό.

Η Χρυσή Αυγή και η δολοφονία Φιλόπουλου

Χρόνια πριν από τις διακηρύξεις ουδετερότητας, αν υπήρξε μια ιστορική στιγμή στο οπαδικό κίνημα, μια στιγμή που άλλαξε τα δεδομένα, που σηματοδότησε το τέλος της όποιας αθωότητας, αυτό ήταν το απόγευμα της Πέμπτης 29 Μαρτίου 2007. Εκείνη την ημέρα, οι οπαδοί του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού, με αφορμή έναν αγώνα βόλεϊ γυναικών που είχε προγραμματιστεί στην Παιανία, συναντήθηκαν στα Μεσόγεια με σκοπό να ξεκαθαρίσουν τους λογαριασμούς τους. Το ραντεβού ήταν το αποτέλεσμα μιας υπόγειας μάχης με κώδικες νύχτας, μιας μάχης που είχε ξεκινήσει στο Παγκράτι, στα Πετράλωνα, στη Νίκαια, σε διάφορα ραντεβού που δεν κατάφερναν ποτέ να ολοκληρωθούν είτε λόγω πυκνής δόμησης, είτε λόγω επέμβασης της αστυνομίας. Το ραντεβού του θανάτου ήταν το αποτέλεσμα χρόνων ζύμωσης του οπαδικού κόσμου σε συνθήκες τήξης, το αποτέλεσμα διοικήσεων ομάδων που ανέχονταν (αν δεν επικροτούσαν) την οπαδική αυτονόμηση.

Εκείνη την ημέρα συναντήθηκαν οι “καλύτεροι”. Με στρατιωτικό τρόπο, οι αρχηγοί των οργανωμένων είχαν ξεκαθαρίσει πως αυτή τη φορά τα πράγματα θα ήταν σοβαρά. Και ήταν, όπως αποδείχθηκε. Ο 25χρονος οργανωμένος οπαδός του Παναθηναϊκού Μιχάλης Φιλόπουλος άφησε την τελευταία του πνοή στη λεωφόρο Λαυρίου, μαχαιρωμένος και με σοβαρές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις.

Οπαδός του Ολυμπιακού που συμμετείχε στο ραντεβού αποκάλυψεΆρθρο στα Νέα (ανώνυμα) την εμπλοκή μελών της Χρυσής Αυγής στο ξεκαθάρισμα λογαριασμών. «Είχαμε προκληθεί πολλές φορές. Η τελευταία πρόκληση έγινε στο Καραϊσκάκη. Μέσα στο σπίτι μας. Από την απέναντι πλευρά της θύρας 7, όπου επιχείρησαν κάποιοι λαγοί(εννοεί, οπαδοί του Παναθηναϊκού) να γράψουν στα καθίσματα ΠΑΟ, θύρα 13 και τέτοια. Τους εντόπισαν κάποιοι κι έπεσαν, όπως θα είδατε, και ορισμένες ψιλές. Μπερδεύτηκαν και Χρυσαυγίτες στο επεισόδιο και έγινε χαμός». Σύμφωνα με τον οπαδό, το ραντεβού κλείστηκε μέσω μηνύματος. Όπως λέει, είχαν τεθεί και όροι για τη μάχη: «Μας είπαν οι δικοί μας ότι εντάξει, οι βάζελοι είναι μέσα. Θα πάμε να τους φάμε, για να δείξουμε ότι εμείς είμαστε οι καλύτεροι. Και ότι συμφώνησαν να χτυπηθούμε και με μαχαίρια, αλλά στα πόδια. Όχι παραπάνω. Μη με ρωτήσετε τι έγινε και είχαμε νεκρό. Εκείνη την ώρα είναι δύσκολο να το ελέγξεις».

Για την υπόθεση κάθισαν στο εδώλιο των κατηγορουμένων 27 άτομα, μεταξύ των οποίων ο Γιάννης Ανδρόνικος, που εργαζόταν ως οδηγός εκδότη οικονομικής αλλά και οπαδικής εφημερίδας του Ολυμπιακού, ο Μιχάλης Κουντούρης, νυν Γ’ αντιπρόεδρος του Ολυμπιακού και ο Μιχάλης Μπεκάκος, που δούλευε ως υπάλληλος στην ασφάλεια του γηπέδου Καραϊσκάκη. Και οι τρεις αθωώθηκαν, αφού για τη δολοφονία του Φιλόπουλου καταδικάστηκαν οι Νίκος Βαγιόπουλος, Βασίλης Ψυκάκος, Βασίλης Ρουμπέτης και Χρήστος Σακάτης.

Εκείνη την εποχή, υπεύθυνος ασφαλείας στην ΠΑΕ Ολυμπιακός ήταν ο Γιάννης Τσιρώνης, πρώην αντιστράτηγος της Ελληνικής Αστυνομίας. Ο Τσιρώνης πριν συνταξιοδοτηθεί ήταν υπεύθυνος για την ασφάλεια του ιστορικού παιχνιδιού Ολυμπιακού-Παναθηναϊκού στη Ριζούπολη τον Μάιο του 2003. Το παιχνίδι αυτό σημαδεύτηκε από πρωτοφανή επεισόδιαΤα επεισόδια στη Ριζούπολη μετά από λάθος χειρισμούς της αστυνομίας. Λίγους μήνες μετά, αφού συνταξιοδοτήθηκε από την Ελληνική Αστυνομία, ο Τσιρώνης προσελήφθη ως υπεύθυνος ασφαλείας της ΠΑΕ Ολυμπιακός.

Ο Δήμος Πειραιά και το No Politica

Η τελευταία φορά που δοκιμάστηκε το επιλεκτικό δόγμα του no politica ήταν πριν από τις δημοτικές εκλογές του 2014, όταν ο Γιάννης Μώραλης, πρώην αντιπρόεδρος του Ολυμπιακού, ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του στις δημοτικές εκλογές απέναντι στον τότε δήμαρχο του Πειραιά, Βασίλη Μιχαλολιάκο. Ο Γιάννης Μώραλης, γιος του Πέτρου Μώραλη, βουλευτή και υφυπουργού του ΠαΣοΚ και στενού φίλου του Ανδρέα Παπανδρέου, ξεκίνησε να εργάζεται στον Ολυμπιακό το 1995. Για χρόνια ήταν ο σύνδεσμος μεταξύ της διοίκησης και των οργανωμένων οπαδών της ομάδας.

Όταν ανακοινώθηκε η υποψηφιότητα, η πολιτικά ουδέτερη Θύρα 7 επίσημα ανακοίνωσε ότι θα τον στηρίξει. Είναι ίσως αναμενόμενο να στηριχθεί ένας άνθρωπος του συλλόγου για τις εκλογές της έδρας της ομάδας, ωστόσο είναι μια παραδοχή της επιλεκτικής εφαρμογής της ουδετερότητας. Όταν ακούστηκαν ο πρώτες εσωτερικές αντιδράσεις για την καταστρατήγηση του no politica, η απάντηση της Θύρας 7 ήταν: «Η Θύρα 7 δεν έκανε πολιτική ανάλυση όταν ανακοίνωσε ότι στηρίζει τον Μώραλη. Έκανε Ολυμπιακή ανάλυση».

Η υποψηφιότητα Μώραλη ανέτρεψε τις ισορροπίες στον Πειραιά και αναπόφευκτα προκάλεσε αντιδράσεις. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του τότε βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Θοδωρή Δρίτσα πως «το λιμάνι του Πειραιά δεν κινδυνεύει μόνο από την κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου, αλλά και από τους εκπροσώπους επιθετικών επιχειρηματικών συμφερόντων που απειλούν να οικειοποιηθούν την πόλη και το λιμάνι με ερυθρόλευκο πρόσχημα».

Στην κόντρα προέκυψε και η φιγούρα του ισχυρού ηγέτη της ΑΕΚ, αλλά γεννημένου στην Κοκκινιά, Δημήτρη Μελισσανίδη, με την δωρεά 50.000 ευρώ στο Δήμο Πειραιά και την στήριξή του στον Βασίλη Μιχαλολιάκο. Ο Μιχαλολιάκος δήλωνε εκείνη την εποχή πως «ο Δημήτρης Μελισσανίδης είναι στολίδι για τον Πειραιά», μια τοποθέτηση που δεν τον ευνόησε πολιτικά, αφού ξύπνησε τα ερυθρόλευκα αντανακλαστικά των ψηφοφόρων. Το σχόλιο για τον –επί χρόνια συνδεδεμένο με την ΑΕΚ– Μελισσανίδη, που μάλιστα βρίσκεται πια και σε ανοιχτό πόλεμο με τον Βαγγέλη Μαρινάκη, συσπείρωσε περισσότερο τον κόσμο και τους οργανωμένους του Ολυμπιακού στην υποψηφιότητα του στενού συνεργάτη του Μαρινάκη, Γιάννη Μώραλη.

Η υποψηφιότητα του νυν δημάρχου Πειραιά μπέρδεψε εσωκομματικά και τη Νέα Δημοκρατία, αφού η οικογένεια Μητσοτάκη και ο εκλεκτός του Καραμανλή, Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος, στήριξαν ανοιχτάΆρθρο στο in.gr το ψηφοδέλτιο Μώραλη, κόντρα στον τότε αρχηγό της ΝΔ Αντώνη Σαμαρά που στήριζε τον Βασίλη Μιχαλολιάκο.

Ελλάς-Σερβία-Ορθοδοξία

Μακριά από το Μέγαρο του Δημαρχείου του Πειραιά, μια ματιά στην κερκίδα των οργανωμένων του Ολυμπιακού θα δείξει πως μπορεί να μην ανεβαίνουν “πολιτικά πανό”, αλλά συχνά πυκνά ανεβαίνουν εθνικιστικά. Η σημαία της επανάστασης του 1821 εμφανίζεται δίπλα σε πανό όπως “Ίμια 1996, Δεν Ξεχνώ” ενώ γίνονται δεκάδες αναφορές στη Σερβία και την Ορθοδοξία (“Orthodox Brothers”, “Κοssovo is Serbia”). Στις αιτιάσεις αυτές, η απάντηση είναι ότι πρόκειται για σύμβολα της πατρίδας που δεν έχουν σχέση με την πολιτική.

Η UEFA φαίνεται να έχει άλλη άποψη από τους οπαδούς του Ολυμπιακού για τα σύμβολα. Τον Δεκέμβριο του 2013, η ομάδα ενημερώθηκε πως ένα μέρος της Θύρας 7 θα έμενε κλειστό στο παιχνίδι με την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, καθώς σε προηγούμενο παιχνίδι για το Τσάμπιονς Λιγκ με την Άντερλεχτ «εμφανίστηκαν ρατσιστικά πανό». Η επιτροπή της UEFA δεν ανακοίνωσε σε ποιο πανό αναφερόταν, αλλά οι πληροφορίες έλεγαν πως επρόκειτο για το πανό του συνδέσμου οπαδών του Ολυμπιακού Misfits, το οποίο εμφανίζει μια νεκροκεφαλή που θεωρήθηκε ότι μοιάζει με αυτή που χρησιμοποιούσαν τα S/S. Μετά την ενόχληση της UEFA, το πανό κατέβηκε αμέσως από την διοίκηση του Ολυμπιακού, αλλά η τιμωρία δεν αποφεύχθηκε.

Τα κοινά σύμβολα, αυτή τη φορά από τον χώρο της θρησκείας, ήταν και αυτά που ένωσαν τους φίλους του Ολυμπιακού με αυτούς του σέρβικου Ερυθρού Αστέρα. Στη Σερβία, το πρόβλημα του χουλιγκανισμού είναι ανεξέλεγκτο, κυρίως λόγω των κοινωνικών συνθηκών. Οι περισσότεροι οπαδοί είναι παιδιά που γεννήθηκαν επί Μιλόσεβιτς, έζησαν τον πόλεμο και μεγάλωσαν σε ανέχεια, συνθήκες εμφυλίου και διαρκούς πόλωσης. Δημοσιεύματα στον διεθνή ΤύποThe context behind Serbia's football hooligan problem, BBC συνδέουν τους οπαδούς του Ερυθρού Αστέρα με ακροδεξιές οργανώσεις και τους χαρακτηρίζουν άκρως επικίνδυνους.

Εδώ και χρόνια, όλο και πιο συχνά Σέρβοι οπαδοί εμφανίζονται στην Ελλάδα, ορισμένοι εκ των οποίων συλλαμβάνονται. Tο πρωί της 4ης Νοεμβρίου 2015, 36 Σέρβοι και 5 Βόσνιοι συνελήφθησανΆρθρο στην Καθημερινή στα Τέμπη με 11 πτυσσόμενα κλομπ, 3 φωτοβολίδες, σιδερόβεργες και μαδέρια που είχαν κλέψει νωρίτερα από εργοτάξιο κατά μήκος της Εθνικής Οδού. Ήταν όλοι τους οπαδοί του Ερυθρού Αστέρα, που έρχονταν στην Ελλάδα για το παιχνίδι Ολυμπιακού-Ντιναμό Ζάγκρεμπ, της κροατικής ομάδας που είναι αδελφοποιημένη με τον Παναθηναϊκό, μεταφέροντας ψήγματα του σερβικού εμφυλίου σε ελληνικό έδαφος. Την επομένη, οι Κροάτες οπαδοί της Ντιναμό που επέστρεφαν στη χώρα τους δέχθηκαν επίθεσηΆρθρο στην Καθημερινή από τριάντα κουκουλοφόρους Σέρβους έξω από το αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος.

Η σχέση του Ολυμπιακού με τους οπαδούς του Ερυθρού Αστέρα ξεκίνησε το 1986, όταν η σέρβικη ομάδα έπαιζε με τον Παναθηναϊκό για το κύπελλο UEFA. Οι Delije (Ήρωες), όπως ονομάζονται οι οργανωμένοι της, είχαν έρθει στην Ελλάδα και ο τότε “αρχηγός” της Θύρας 7, ο “Υποβρύχιος”, έκανε το προξενιό με άξονα τα κοινά χρώματα της ομάδας, το μίσος για τον Παναθηναϊκό και τη σύνδεση με την ορθοδοξία. Ο γάμος κρατάει ακόμα με όλο και πιο συχνές επισκέψεις Σέρβων οπαδών στην Ελλάδα αλλά και με οπαδούς του Ολυμπιακού που ταξιδεύουν στην Σερβία, όταν τους καλεί το οπαδικό καθήκον –και συνήθως σε ντέρμπι του Ερυθρού Αστέρα με τη μισητή Παρτιζάν, η οποία είναι άτυπα αδελφοποιημένη με τους οπαδούς της ΑΕΚ και του ΠΑΟΚ.

Ο σεναριογράφος, σκηνοθέτης και παραγωγός Τάσος Αλευράς μελετούσε για χρόνια την σχέση της κερκίδας του Ολυμπιακού με την ακροδεξιά. Το ντοκιμαντέρ του «WHAT POLITICA-a non political football storyΗ σελίδα στο facebook», το οποίο προβλήθηκε πρόσφατα στο Βερολίνο, αναλύει την περίεργη και επιλεκτική εφαρμογή του no politica στον Πειραιά. Όπως μας λέει ο ίδιος, «μαζεύοντας τα στοιχεία, είχα πολλές αμφιβολίες. Όταν για τις ανάγκες του ντοκιμαντέρ παρακολούθησα ένα παιχνίδι μπάσκετ ανάμεσα στον Ολυμπιακό και τον Ερυθρό Αστέρα, πείστηκα πως ήμουν σε σωστό δρόμο. Ήταν ένα πάρτι εθνικισμού, με συνθήματα όπως “Ελλάδα-Σερβία-ορθοδοξία”, “Τούρκος καλός μόνο νεκρός” κ.ο.κ.».

Ο Γιάννης Ζαϊμάκης, αναπληρωτής καθηγητής Κοινωνιολογίας του Πολιτισμού και των Τοπικών Κοινωνιών στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και συγγραφέας του βιβλίου «Ποδόσφαιρο και Κοινότητες ΟπαδώνΠερισσότερα για το βιβλίο» (εκδ. Πλέθρον), το 2010 πραγματοποίησε έρευνα από την οποία προέκυπτε πως η απήχηση της Χρυσής Αυγής στους οργανωμένους οπαδούς ήταν σε ποσοστό 12%. «Πιθανότατα να έχει ανέβει» λέει σήμερα. «Από τα τέλη της δεκαετίας του 2000 και τη δολοφονία του Γρηγορόπουλου, οι ευρύτερες αλλαγές στο ελληνικό ποδόσφαιρο και οι συνθήκες οικονομικής και κοινωνικής κρίσης οδήγησαν σε ένα φαινόμενο πολιτικοποίησης που όμοιό του δεν έχουμε δει στο παρελθόν. Είναι ανάλογο με αυτό των Ιταλών και Ισπανών Ultras, αλλά με κάποια καθυστέρηση. Όταν ένα μεγάλο μέρος των οπαδών προέρχεται από τα λαϊκά στρώματα και πλήττεται από τις πολιτικές, αυτές είναι φυσικό να επηρεάσουν τους βιόκοσμούς τους. Σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία, όταν στα γήπεδα βλέπαμε κινήματα που επικεντρώνονταν περισσότερο στα δικαιώματα των οπαδών, τώρα διαπιστώνουμε αυτό που συμβαίνει και σε άλλες χώρες: τη σύνδεση με κοινωνικά ζητήματα».

Εκτός και αν επιλέγεις το no politica.

https://insidestory.gr/article/olympiak ... 259O2654U1

glock
Δημοσιεύσεις: 1601
Εγγραφή: Τρί 27 Αύγ 2013, 01:15
Has thanked: 7 times
Been thanked: 35 times

Re: ΟΠΑΔΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ(ΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΜΟΝΟ ΕΔΩ!!)

Δημοσίευση από glock » Κυρ 07 Αύγ 2016, 12:22

«Αριστερίζω, γι’ αυτό είμαι ΑΕΚ»

Οι δύο ταυτότητες των οπαδών, η αριστερή προσέγγιση στη ζωή και η αδιαπραγμάτευτη αγάπη για την ομάδα, τις ρίζες και τη Νέα Φιλαδέλφεια έχουν μπλεχτεί σε ένα σύγχρονο αθλητικό αδιέξοδο για την κερκίδα της ιστορικής ομάδας.

Το φθινόπωρο του 2003, το εξώφυλλο του περιοδικού ΒΗΜΑgazino φιλοξενούσε μια ασπρόμαυρη φωτογραφία προφίλ του τότε ποδοσφαιριστή της Ατλέτικο Μαδρίτης, Ντέμη Νικολαΐδη. Ο κεντρικός τίτλος κάτω από την καλλιτεχνική φωτογραφία έγραφε: «Αριστερίζω, γι’ αυτό είμαι ΑΕΚ».

Το φθινόπωρο του 2003, η Ελλάδα ήταν μια άλλη χώρα. Ήταν η εποχή που η πολιτική πόλωση κινούταν μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Ήταν η εποχή της προολυμπιακής Ελλάδα που ζούσε τις τελευταίες μέρες της διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ του Κώστα Σημίτη και ετοιμαζόταν να δώσει το τιμόνι της χώρας στον Κώστα Καραμανλή. Ο Συνασπισμός με το ζόρι έμπαινε στη Βουλή. Ο Ντέμης Νικολαΐδης ήταν ποδοσφαιρικά αυτοεξόριστος στην Μαδρίτη, έχοντας φύγει από την Ελλάδα και την ΑΕΚ μετά την ανοιχτή ρήξη του με τον τότε ισχυρό άνδρα της ομάδας, Μάκη Ψωμιάδη. Λίγο καιρό πριν είχε δείξει τις ποδοσφαιρικές αντιεξουσιαστικές του τάσεις ανακοινώνοντας πως σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις διαιτητικές αδικίες του ελληνικού ποδοσφαίρου, αποχωρεί από την Εθνική ομάδα. Στο μπράτσο του βρισκόταν το τατουάζ με το σήμα της Original, του μεγαλύτερου συνδέσμου οργανωμένων οπαδών της ομάδας και σε λίγους μήνες ετοιμαζόταν να μπλεχτεί με τα διοικητικά της ομάδας, σηματοδοτώντας το βραχύβιο πέρασμα του ως διοικητικός παράγοντας της ομάδας. Τα λόγια του για την αριστερά, ταίριαζαν απόλυτα με τα γονίδια του συλλόγου. Το ήξερε καλά, πάντα ήξερε το DNA της ομάδας του.

H AEK ανέκαθεν ταίριαζε με τον χαρακτηρισμό «Συνασπισμός του ποδοσφαίρου». Αν υπάρχει μια ταυτοποίηση των οπαδών της ΑΕΚ διαχρονικά, αυτή έχει να κάνει με την αριστερά. Παραδοσιακά, ως ομάδα προσφύγων, με το κέντρο των οπαδών της στις λαϊκές συνοικίες της Νέας Φιλαδέλφειας και της Νέας Ιωνίας, με την ποδοσφαιρική μοίρα της να είναι σε μια αέναη μάχη ανάμεσα σε Ολυμπιακό και Παναθηναϊκό, η κυρίαρχη πολιτική διήγηση των οπαδών της ΑΕΚ έμοιαζε να βρίσκεται λίγο πιο αριστερά από το κέντρο.

Αν υπάρχει μια στιγμή που αυτή η ισορροπία δοκιμάστηκε σκληρά, ήταν στις 16 Μαρτίου 2013, όταν στο 84o λεπτό της αναμέτρησης της ΑΕΚ με την Βέροια, ο νεαρός ποδοσφαιριστής της ομάδας Γιώργος Κατίδης σκόραρε το νικητήριο γκολ και πανηγύρισε με ναζιστικό χαιρετισμόΗ σκηνή στο dailymotion προς του φιλάθλους. Η ΠΑΕ ΑΕΚ, αντέδρασε άμεσα και λίγες μέρες μετά, στις 19 Μαρτίου, αποφάσισε τη διακοπή του συμβολαίου του. Οι οπαδοί της ΑΕΚ, με επίσημη ανακοίνωση τους αποκήρυξαν άμεσα τον παίκτη, καταδίκασαν την ενέργεια του και τον χαρακτήρισαν persona non grata στο γήπεδο. Μοιάζει αυτονόητο, αλλά δεν θα γινόταν σε όλες τις ομάδες του κόσμου.

Η πατρότητα της έκφρασης «Συνασπισμός του ποδοσφαίρου», ανήκει στον Δημήτρη ΧατζηχρήστοΑπό την στήλη "Οι Αθηναίοι" της Lifo, πρώην αρχηγό των οργανωμένων οπαδών της ΑΕΚ. «Η ΑΕΚ έχει πολλά κοινά στοιχεία με την αριστερά. Είναι ο ΣΥΡΙΖΑ του ποδοσφαίρου. Εγώ δεν είμαι αριστερός. Γνωρίζοντας, όμως, τον Νικολαΐδη, κατάλαβα γιατί το ΚΚΕ δεν θα γίνει ποτέ εξουσία στην Ελλάδα» είχε πει παλαιότερα, πριν αποχωρήσει από τη θέση του αρχηγού της Original, πετώντας και ένα καρφί για τον άνθρωπο που κάποτε λάτρευε. Κανείς από τους δύο, ούτε ο Ντέμης Νικολαΐδης, ούτε ο Δημήτρης Χατζηχρήστος δεν είναι πια στην επίσημη ΑΕΚ. Ο χαρακτηρισμός για την αριστερά όμως ισχύει –έστω και με εξαιρέσεις, έστω και με εξάρσεις που απέχουν πολύ από την μετριοπάθεια των early ’00s, όταν το να δηλώνεις «αριστερός» ήταν μια πολύ πιο εύκολη έννοια από τη σημερινή.

Antifa και ΑΕΚ

Η Original παραδοσιακά είχε μια συμπάθεια, όχι μόνο στην αριστερά και τις αντιφασιστικές δράσεις, αλλά και στις αντιεξουστικές ομάδες της Αθήνας. Δεν είναι τυχαίο πως για πάνω από 10 χρόνια οι οργανωμένοι οπαδοί της ΑΕΚ είναι αδελφοποιημένοιAEK - Livorno: 10 years of brotherhood με τους ενεργούς αντιφασίστες οπαδούς της ιταλικής Λιβόρνο. Οι φίλοι της ιταλικής ομάδας είναι βαθύτατα πολιτικοποιημένοι, ενώ η Λιβόρνο θεωρείται η «αριστερή» ομάδα του Καμπιονάτο με πάρα πολλές κόντρες εντός –και κυρίως εκτός– γηπέδων με τους ακροδεξιούς οπαδούς της Λάτσιο. Οι οπαδοί της ΑΕΚ, της Λιβόρνο και της γαλλικής ΜαρσέιγΑΕΚ & MARSEILLE - BROTHERS έχουν δημιουργήσει ένα «Τρίγωνο Αδελφοποίησης» (Triangle of brotherhood) μεταξύ τους, το οποίο περιλαμβάνει ανταλλαγή οπαδών, εκδρομές από και προς τα γήπεδά τους, κοινές συμπάθειες και αντιπάθειες, αλλά ενίοτε και τουρισμό, όχι για ποδοσφαιρικούς, αλλά και για πολιτικούς λόγους, όπως για μια πορεία στο κέντρο της Αθήνας…

Το club της ΑΕΚ στα Εξάρχεια εδράζεται στην οδό Μεσολογγίου, λίγα μέτρα από τον τόπο δολοφονίας του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου τον Δεκέμβρη του 2008. Ανήκει στο δίχτυ της Original, αλλά κινείται και λειτουργεί αυτόνομα, όχι μόνο από την υψηλή ιεραρχία των οπαδών της ΑΕΚ, αλλά και του γενικότερου “συστήματος” των Εξαρχείων. Μεγάλο μέρος των μελών του, είναι πιτσιρικάδες που ανδρώθηκαν στην εποχή των «Δεκεμβριανών» του 2008. Είναι η γενιά του Γρηγορόπουλου, πρόκειται για μια δυναμική και αυτόνομη παρουσία πέριξ των Εξαρχείων, όπως φαίνεται και σε ένα από τα βίντεοAEK se dromous kai poreies από τις πορείες και τα επεισόδια στο κέντρο της Αθήνας τα τελευταία χρόνια.

«Τα Εξάρχεια έχουν αλλάξει ριζικά. Δίπλα στις αλληλέγγυες πράξεις, τα Στέκια Μεταναστών, τους ανθρώπους που θέλουν πραγματικά να βοηθήσουν με αλληλέγγυες πράξεις, κινείται ένας παράλληλος κόσμος. Υπάρχει ένα μέρος χουλιγκανισμού, ένα μέρος “προστασίας” της περιοχής. Δεν συνδέεται τίποτα άμεσα με την ΑΕΚ, αλλά οι φήμες λένε πως μέλη του club, λειτουργώντας παράλληλα με αυτό έχουν ενεργή παρουσία στην περιοχή», λέει ο Σ., κάτοικος Εξαρχείων για δεκαετίες. Σύμφωνα με πληροφορίες, αρκετοί οργανωμένοι οπαδοί της ΑΕΚ βρίσκονται στις παρυφές της αναρχικής ομάδας «Ρουβίκωνας», μια από τις πιο ενεργές ομάδες στον αντιεξουσιαστικό χώρο με προτίμηση στις καταδρομικές επικοινωνιακές παρεμβάσεις. Οι πιο πρόσφατες δράσεις της ομάδας ήταν η διακοπή δελτίου ειδήσεων στο Ραδιομέγαρο της ΕΡΤ, το ντου στο Χίλτον κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων των θεσμών με την ελληνική κυβέρνηση και τα επεισόδια στα γραφεία της εφημερίδας «Πρώτο Θέμα».

Το σύντομο φλερτ με την ακροδεξιά

Υπήρξε μια εποχή όμως, που οι οπαδοί της ΑΕΚ είχαν και ακροδεξιά στοιχεία ανάμεσα τους. Στην δεκαετία του ’80 είχε ιδρυθεί η φιλοφασιστική ΤΟΦΑ (Τρομοκρατική Οργάνωση Φιλάθλων ΑΕΚ), η οποία κατόρθωσε να ενταχθεί στην Original, γρήγορα όμως απομονώθηκε και μετονομάστηκε σε Getto. Τα μέλη του αυτόνομου αυτού συνδέσμου κατά καιρούς αναρτούσαν φασιστικά πανό, ελληνικές σημαίες δίπλα σε αυτές με τον στόχο και τον κέλτικο σταυρό. Η δράση τους όμως ήταν περιορισμένη και ελεγχόμενη. Για μια εποχή, τα ακροδεξιά στοιχεία ενταγμένα είτε στον Σύνδεσμο των Getto των Πατησίων προσπάθησαν να εισχωρήσουν στις εξέδρες των οπαδών της ΑΕΚ, αλλά δεν βρήκαν πρόσφορο έδαφος.

Πριν από μια δεκαετία είχε εμφανιστεί στο γήπεδο της ΑΕΚ και ο άγνωστο στο ευρύ κοινό τότε, Γιάννης Λαγός, ως στέλεχος της Χρυσής Αυγής. Ο Λαγός και η ομάδα του προσπάθησαν να κρεμάσουν ορισμένα ακροδεξιά πανό, αλλά μετά από εσωτερικά επεισόδια και συνολική καταδίκη των οπαδών της ΑΕΚ, δεν κατάφερε να εισχωρήσει. Το Getto club, έπειτα από πιέσεις, προχώρησε σε μεγάλη διαδικασία εκκαθάρισης και πλέον έχει ενταχθεί στην ομπρέλα της Original. O πρώην αρχηγός του Getto, Γ. Βασιλόπουλος, έχει εξοριστεί από την εξέδρα των οπαδών της ΑΕΚ και συχνάζει στο γήπεδο της Προοδευτικής, έχοντας πάρει «οπαδική μεταγραφή» ως οργανωτής της εξέδρας της ομάδας του Κορυδαλλού.

Το Club των Πατησίων είναι πάντα στην σκιά της Original, αριθμώντας αισθητά λιγότερα μέλη, παραμένει εκτός ελέγχου Original, δεν έχει ακριβώς αριστερή στάση –με ορισμένους να μιλάνε και για ακροδεξιά στοιχεία– και οι σχέσεις τους είναι τουλάχιστον διπλωματικές. Είναι αυτό που έχει τις καλύτερες σχέσεις με την νυν διοίκηση της ομάδας και τον Δημήτρη Μελισσανίδη, όπως αποδεικνύεται από τις ετήσιες παρουσίες του ισχυρού άντρα της ομάδας στους χορούς του Club των Πατησίων.

Οι διαχρονικές κόντρες με την διοίκηση

Η Original, μετά από ένα αναγνωριστικό διάστημα και αρκετές συζητήσεις, έχει τον ρόλο της ήπιας αντιπολίτευσης με την διοίκηση Μελισσανίδη. Υπήρξαν αρκετές συναντήσεις, προσφορές και προειδοποιήσεις ανάμεσα στη διοικούσα επιτροπή της Original και τον ηγέτη της ομάδας. Ο νυν ισχυρός άνδρας της ΑΕΚ, γνωρίζοντας καλά τον ποδοσφαιρικό χώρο, προσπάθησε να προσεγγίσει και να περιορίσει τον έλεγχο των οπαδών προς την διοίκηση που την τελευταία ταραγμένη δεκαετία της ομάδας ήταν έντονος, αφού η Original είχε αναλάβει για ένα διάστημα και την διοίκηση των ερασιτεχνικών τμημάτων της ομάδας. Αφού ξεκαθαρίστηκαν οι «κόκκινες γραμμές» του Μελισσανίδη, έγιναν προτάσεις για την πρόσληψη οπαδών της Original ως security στο γήπεδο καθώς και για άλλες διευκολύνσεις σχετικά με τα εισιτήρια, αλλά δεν βρέθηκε κοινό σημείο τομής. Δεν είναι κακές οι σχέσεις τους, αλλά ελαφρώς «κριτικές» από τους οπαδούς προς τον ισχυρό άνδρα της ΑΕΚ.

Ο ιστορικός ηγέτης της Original, Δημήτρης Χατζηχρήστος, για ένα μεγάλο διάστημα είχε μπλεχτεί με τα διοικητικά της ερασιτεχνικής ΑΕΚ και λόγω της περίεργης σχέσης του με τον Δημήτρη Μελισσανίδη –αλλά και τον Ντούσαν Μπάγεβιτς, ο οποίος βρίσκεται στην ομάδα και είναι πια σταθερός συνεργάτης του Μελισσανίδη– αποφασίστηκε να αποχωρήσει από το τιμόνι των οργανωμένων. Οι αποφάσεις της Original πλέον λαμβάνονται με το σύστημα της συμμετοχικής δημοκρατίας. Μια διοικούσα επιτροπή 6 ατόμων (με αριστερή πολιτική προσέγγιση) διοικεί τους οργανωμένους οπαδούς της ΑΕΚ και για κάθε απόφαση, από την πολιτική που θα κρατήσουν μέχρι τις ανακοινώσεις που θα εκδοθούν, γίνονται συνελεύσεις με το σύστημα της αμεσοδημοκρατίας.

Το παρελθόν έχει δείξει πως οι οπαδοί της ΑΕΚ είχαν παραδοσιακά περίεργες σχέσεις με κάθε διοίκηση της ομάδας τους. Στις 23 Ιουλίου του 2002, όταν ο Μάκης Ψωμιάδης επέστρεφε ως διοικητικός ηγέτης της ΑΕΚ και εμφανιζόταν δίπλα στον Γρηγόρη Γεωργάτο, πάνω από τη Νέα Φιλαδέλφεια διακρίνονταν πυκνοί καπνοί. Το Audi TT του Γεωργάτου δεχόταν επίθεση με μολότοφ, με αποτέλεσμα ο Ψωμιάδης και οι μπράβοι του να εξαπολύσουν ανθρωποκυνηγητό μέχρι τη Λεωφόρο Δεκελείας, όπου και έσπασαν ένα πρακτορείο ΠΡΟ-ΠΟ στο οποίο είχαν καταφύγει οπαδοί της ΑΕΚ. Τον περασμένο Ιανουάριο, λίγες μέρες μετά τον θάνατο του Μάκη Ψωμιάδη και ενώ η ΠΑΕ ΑΕΚ έστειλε στεφάνι στη κηδεία του, οι οργανωμένοι ανήρτησαν πανό με το σαφές «Η ΠΑΕ συγχωρεί, ο λαός της ΑΕΚ ποτέ».

Κι αν η κόντρα με τον αψύ Μάκη Ψωμιάδη ήταν αναμενόμενη, κανείς δεν περίμενε οι οπαδοί της ΑΕΚ να διαφωνήσουν σε τόσο ακραίο σημείο με το άλλοτε αγαπημένο τους παιδί, τον «ένα από εμάς» Ντέμη Νικολαΐδη. Η κόντρα ξεκίνησε την σεζόν 2005-2006. Ενώ η πρώτη χρονιά του Ντέμη στη διοίκηση της ΑΕΚ (2004-2005) σημαδεύτηκε από την απόλυτη συσπείρωση των οπαδών της ομάδας, τον Σεπτέμβριο όλα άλλαξαν στο γήπεδο του Περιστερίου.

Οι μάχες μεταξύ των οργανωμένων της ΑΕΚ και του Ατρόμητου Περιστερίου οδήγησαν τον Ντέμη σε μια πρωτόγνωρη κίνηση για τα ελληνικά δεδομένα: Έδωσε στη δημοσιότητα δυο ονόματα οπαδών της ΑΕΚ που αναγνωρίστηκε να έχουν συμμετοχή στα επεισόδια. Ποτέ, καμία ομάδα στην Ελλάδα δεν έχει καταφέρει να πλησιάσει την κίνηση της διοίκησης Νικολαΐδη να σπάσει την ομερτά μεταξύ διοίκησης και οργανωμένων. Η πολιτεία δεν στήριξε ποτέ την ρηξικέλευθη και γεμάτη ρίσκα απόφαση του Ντέμη, η κόντρα κλιμακώθηκε, τα επεισόδια ήταν όλο και συχνότερα, με αποτέλεσμα ο Νικολαΐδης να το πάει ακόμα πιο πολύ στα άκρα. Λίγους μήνες μετά, έπειτα από επεισόδια στη Λιβαδειά που είχαν ως αποτέλεσμα να καεί βαν του τηλεοπτικού σταθμού Alpha, πλήρωσε καταχωρήσεις σε όλες τις αθλητικές εφημερίδες της εποχής με τις φωτογραφίες όσων συμμετείχαν στα επεισόδια, ζητώντας από όποιον αναγνωρίζει τους συγκεκριμένους οπαδούς να επικοινωνήσει μαζί της. Το γυαλί έσπασε οριστικά, ο Ντέμης μετά το 2008 αποχώρησε από τη διοίκηση και ακόμα και σε εποχές που η ΑΕΚ βρισκόταν στην διοικητική ανυποληψία, το όνομα του Ντέμη εμφανιζόταν δίπλα στο λήμμα «χαφιές» από τους οργανωμένους της Original. Ο χρόνος έχει δουλέψει υπερ της εξομάλυνσης ορισμένων προσωπικών σχέσεων, αλλά επίσημα οι δυο πλευρές έχουν ακόμα απόσταση.

H AEK και η πολιτική

Αν υπάρχει μια ταυτότητα που συνοψίζει καλύτερα τους οπαδούς της ΑΕΚ, αυτό είναι η μόνιμη αμφισβήτηση, η αιρετική προσέγγιση και η απέχθεια για οτιδήποτε «mainstream». Μια στιγμή που τα δεδομένα και οι ιδεολογίες μπλέχτηκαν ήταν το Ιούνιο του 2014. Τοτε, η διαμάχη της διοίκησης της ΑΕΚ με τον Δήμο της Νέας Φιλαδέλφειας κλιμακώθηκε με αφορμή το χτίσιμο του νέου γηπέδου της ΑΕΚ στο μέρος που γκρεμίστηκε το γήπεδο της ομάδας το 2003. Εκείνη την εποχή, οι περισσότεροι οργανωμένοι οπαδοί της ΑΕΚ –πλην εξαιρέσεων– παρακολούθησαν αμήχανα τις επιθέσεις μεμονωμένων οπαδών της ΑΕΚ (αρκετοί εκ των οποίων ήταν μέλη του συνδέσμου των Πατησίων) σε κατοίκους της Νέας Φιλαδέλφειας-Νέας Χαλκηδόνας που είχαν μαζευτεί για να συζητήσουν για το νέο γήπεδο της ΑΕΚ. Επιθέσεις που έγιναν και στο αντιεξουσιαστικό στέκι της περιοχής, «Στρούγκα», στο υπό κατάληψη κτίριο του πνευματικού κέντρου της Νέας Φιλαδέλφειας, σηματοδοτώντας έναν ήπιο και αμήχανο εμφύλιο με άπειρες συζητήσεις ανάμεσα σε οργανωμένους οπαδούς της ΑΕΚ διαφορετικών πολιτικών αποχρώσεων.

Οι δύο ταυτότητες των περισσότερων οπαδών, η αριστερή προσέγγιση στη ζωή και η αδιαπραγμάτευτη αγάπη για την ομάδα, τις ρίζες και τη Νέα Φιλαδέλφεια μπλέχτηκαν σε ένα σύγχρονο αθλητικό αδιέξοδο, που όπως και στις περισσότερες περιπτώσεις, λύθηκε από τη ζωή. Απ’ ότι φαίνεται το γήπεδο της ΑΕΚ στη Νέα Φιλαδέλφεια θα χτιστεί καθώς η Περιφέρεια Αττικής έχει ήδη συμφωνήσει. Το γήπεδο που θα ονομάζεται «Αγία Σοφία» σύμφωνα με τις μακέτες που έχει επιδείξει ο Δημήτρης Μελισσανίδης, θα είναι γεμάτο βυζαντινές και θρησκευτικές αρχιτεκτονικές αναφορές, και οι οπαδοί της ΑΕΚ, ακόμα και όσοι ανήκουν σε αριστερές, αντιεξουσιαστικές ομάδες αμφισβήτησης του πολιτικού γίγνεσθαι, ονειρεύονται ήδη το πρώτο παιχνίδι μέσα σε αυτό το αφιλόξενο συμβολικά για την «αριστερά», γήπεδο. Η αγάπη για την ομάδα συνεχίζεται παρά τις αντιφάσεις της ζωής. Έτσι γινόταν πάντα.

https://insidestory.gr/article/aristeri ... A4KEZ4KW13


ΠΑΟΚ: Από τους «Mακεδονομάχους» στα τρολ του Βασίλη Λεβέντη

Οι οπαδικοί σύνδεσμοι όλων των μεγάλων ελληνικών ομάδων εμφάνισαν έντονα σημάδια πολιτικοποίησης σε διάφορες καμπές της ιστορίας τους, επενεργώντας σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό στα πολιτικά τεκταινόμενα. Ωστόσο, μόνο οι οπαδοί μίας ομάδας μπορούν να παινεύονται ότι συνέβαλαν στην αλλαγή της πολιτικής γεωγραφίας του ελληνικού κοινοβουλίου, κάνοντας την τρολιά μέθοδο πολιτικής αντίδρασης.

Μπορεί η εκλογή του Γιάννη Μώραλη ως δημάρχου Πειραιά να πιστώνεται σε μεγάλο βαθμό στους οπαδούς του Ολυμπιακού, οι φίλαθλοι του ΠΑΟΚ όμως πέτυχαν ένα κατόρθωμα εθνικής εμβέλειας: να μετατρέψουν τον Βασίλη Λεβέντη από παραγκωνισμένη φιγούρα των μεταμεσονύχτιων σατιρικών εκπομπών σε πρόεδρο κοινοβουλευτικού κόμματος, εξορίζοντας τον –πάλαι ποτέ αγαπημένο τους– Βαγγέλη Βενιζέλο στην προτελευταία θέση των εκλεγμένων βουλευτών της Α’ Θεσσαλονίκης.

Στα σοβαρά τώρα, οι οπαδοί του Δικέφαλου του Βορρά ενσωματώνουν ίσως το πιο πολυσυλλεκτικό φάσμα πολιτικοποίησης με έντονες εναλλαγές που αγγίζουν από τα mainstream κόμματα μέχρι τις παρυφές του αντιεξουσιαστικού χώρου. Επηρεάζονται από ένα αντιφατικό συχνά πλέγμα παραγόντων που συνίσταται τόσο σε τοπικιστικά χαρακτηριστικά, όσο και στα κεντρικά επίδικα της οικονομικής κρίσης χωρίς να λησμονούν το προσφυγικό τους παρελθόν.

Μία ομάδα, πολλές καταβολές

Ο Πανθεσσαλονίκειος Αθλητικός Όμιλος Κωνσταντινουπόλεως ήταν το αθλητικό σωματείο που έφτιαξαν οι πρόσφυγες στη Θεσσαλονίκη ως μια προσπάθεια να επανασυστήσουν ένα δικό τους «εμείς» και να ξαναχτίσουν την καθημερινότητα τους. Αυτή παραμένει πάντα μια ιστορική μεταβλητή στην ταυτότητα των οπαδών της ασπρόμαυρης ΠΑΕ. Πέραν αυτού, το οπαδικό σώμα του ΠΑΟΚ διαπερνάται από την αντίθεση στην αθηναϊκή πρωτεύουσα. Ένιωθαν πάντα παραγκωνισμένοι από την πολιτεία και θεωρούσαν ότι οι σύλλογοι της Αθήνας απολάμβαναν ειδικά προνόμια, γι’ αυτό ξέσπασαν και επέβαλλαν τη βούλησή τους στην υπόθεση της μεταγραφής του Γιώργου Κούδα. Ο Ολυμπιακός το 1967 επεδίωξε να αποκτήσει το «Μεγαλέξανδρο» των Βορείων και αυτή ήταν η αφορμή για να ξεδιπλωθεί η βεντέτα μεταξύ των οπαδών ΠΑΟΚ και Ολυμπιακού. Οι φίλοι του Δικέφαλου ούτε μια στιγμή δεν διανοήθηκαν να αφήσουν τον αγαπημένο τους ποδοσφαιριστή να μετακομίσει στον Πειραιά. Έφεραν τα πάνω κάτω, κατέλαβαν το γήπεδο του Πιερικού, ακύρωσαν την αναμέτρηση της τοπικής ομάδας με τον Ολυμπιακό και πέτυχαν με «εντολή λαού» να κρατήσουν τον Γιώργο Κούδα κοντά τους μέχρι και το 1984, που σταμάτησε να αγωνίζεται.

Μια έντονη πολιτικοποίηση στις τάξεις των οπαδών του ΠΑΟΚ αλλά και εν γένει των συνδέσμων της Βόρειας Ελλάδας παρατηρείται στις αρχές της δεκαετίας του ’90 με την αναζωπύρωση των «εθνικών ζητημάτων». Τότε ολόκληρη η πόλη έμπαινε σ’ ένα συντηρητικό σπιράλ και χόρευε στους ρυθμούς των συλλαλητηρίων για το Μακεδονικό. Στις διαμαρτυρίες που αναπτύχθηκαν εκείνη την περίοδο στη συμπρωτεύουσα συμμετείχαν και ορισμένοι σύνδεσμοι της δημοφιλούς ομάδας, ενώ συγκροτήθηκαν οι πρώτες ομαδοποιήσεις αμιγούς εθνικιστικού χαρακτήρα και σημειολογίας «χαμένων πατρίδων» με αιχμή την αντίθεση απέναντι στα γειτονικά κράτη της FYROM και της Τουρκίας.

Η σχέση με τον Θεσσαλονικιό υπουργό

Την ίδια χρονική περίοδο μια πολύκροτη μεταγραφή επισφράγισε τη σχέση με το ΠΑΣΟΚ και πολύ συγκεκριμένα με τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Πρόκειται για τη μεταγραφή του Νάσου Γαλακτερού από την ΑΕΚ στον ΠΑΟΚ. Η ΑΕΚ δεν ήταν διατεθειμένη να αφήσει εύκολα τον ταλαντούχο μπασκετμπολίστα να φύγει και η υπόθεση εξελίχθηκε σε μίνι πολιτικό και αθλητικό θρίλερ. Το θέμα έφτασε στο Υπουργικό Συμβούλιο σε βαθμό που –όπως θρυλείται– ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης συνάρτησε την άνοδο του στη Θεσσαλονίκη για τα παραδοσιακά εγκαίνια της Διεθνούς Έκθεσης με το ζήτημα, ώστε να αποφευχθούν οι διαδηλώσεις των οπαδών του ΠΑΟΚ. Πολλοί αξιωματούχοι ενεπλάκησαν ευθέως ή υπογείως στην υπόθεση, αλλά η θετική έκβαση για την ασπρόμαυρη ΚΑΕ φέρει την υπογραφή του Ευάγγελου Βενιζέλου. Ανέλαβε τη νομική υποστήριξη του αιτήματος του ΠΑΟΚ για την απόκτηση του φόργουορντ, τα κατάφερε και οι οπαδοί τον επευφήμησαν με το ρυθμικό «ω, Μπένι, Μπένι» στα επινίκια στο κλειστό της Νεάπολης στις 25 Σεπτεμβρίου το 1993. Το αποτέλεσμα αποτυπώθηκε λίγο αργότερα, στις 10 Οκτωβρίου του 1993, όταν αναδείχθηκε πρώτος σε σταυρούς βουλευτής του ΠΑΣΟΚ στην Α’ Περιφέρεια της Θεσσαλονίκης, μολονότι ήταν η πρώτη φορά που κατερχόταν στην εκλογική μάχη.

«Όντως τότε ο Βενιζέλος κέρδισε τη συμπάθεια ενός σημαντικού τμήματος των οπαδών του ΠΑΟΚ και αυτό φάνηκε στις εκλογές. Θα ήταν όμως εντελώς απλουστευτικό να ισχυριστούμε ότι μόνο η μεταγραφή Γαλακτερού έπαιξε ρόλο. Οκ, κι εγώ τότε Μπένι ψήφισα αντί π.χ. για Τσοχατζόπουλο, θα ψήφιζα όμως ΠΑΣΟΚ ούτως ή άλλως. Η υπόθεση Γαλακτερού προφανώς έστρεψε ψήφους προς τον Βενιζέλο από τη δεξαμενή των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ, όχι γενικά», υποστηρίζει συνδεσμίτης εκείνων των χρόνων. Η ιδιαίτερη ευμένεια πάντως των οπαδών του ΠΑΟΚ προς τον βουλευτή του ΠΑΣΟΚ διάρκεσε αρκετά χρόνια και σφυρηλατήθηκε εκ νέου το 2001 μέσα από την «ειδική εκκαθάριση» που θέσπισε τότε ο Βενιζέλος ως Υπουργός Πολιτισμού και από την οποία επωφελήθηκαν πέντε ΠΑΕ και έξι ΚΑΕ –μεταξύ των οποίων και ο ΠΑΟΚ– και ράγισε την τελευταία πενταετία από τη σαρωτική επίδραση της οικονομικής κρίσης και της συνακόλουθης πολιτικής ρευστότητας.

Η "πόρτα" στη Χρυσή Αυγή

Η Χρυσή Αυγή από την άλλη, που είχε μια πάγια στρατηγική διείσδυσης στους οπαδικούς συνδέσμους, στον ΠΑΟΚ τα βρήκε δύσκολα. Η ακροδεξιά οργάνωση προσπάθησε να εκμεταλλευτεί εθνικά ζητήματα, όπως το Μακεδονικό, για να διευρύνει την απήχηση της είτε στους υπάρχοντες συνδέσμους που κινούνταν δεξιόστροφα, είτε οικοδομώντας δικούς της επί της ουσίας συνδέσμους, όπως ο «Αυτόνομος Πυρήνας Φίλων ΠΑΟΚ» στην Κομοτηνή το 2000 και οι «Εθνικιστές οπαδοί του ΠΑΟΚ Headhunters» στα Τρίκαλα το 2002. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπόλιασε οπαδούς με τη ρατσιστική της ρητορική και αυτό φάνηκε στην εξέδρα όπου καταγράφηκαν ορισμένες πολύ ντροπιαστικές σκηνές, όπως το «Δεν θα γίνεις Έλληνας ποτέ» απέναντι στον παίχτη του Παναθηναϊκού Σωτήρη Νίνη αλλά και το προσβλητικό και λαϊκίστικης, ακροδεξιάς αισθητικής πανό εναντίον του δημάρχου της Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη που ανάρτησαν τον Μάιο του 2013. Ωστόσο, μια νηφάλια προσέγγιση συντείνει περισσότερο στο ότι αυτά τα φαινόμενα δεν απέκτησαν ποτέ ιδιαίτερη δυναμική στους οπαδούς του Δικέφαλου. Αντίθετα, μια εντελώς ξάστερη ρήξη με τη Χρυσή Αυγή και τις προσδοκίες της συντελέστηκε το 2013 με αφορμή τον ποδοσφαιριστή της ομάδας Έργκους Κάτσε.

Ο νεαρός ποδοσφαιριστής Αλβανικής καταγωγής εμφανίστηκε με μια φωτογραφία στον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook να ποζάρει με μπλούζα του UCK. Ο ίδιος έσπευσε να δηλώσει πως η φωτογραφία του δεν υποδήλωνε συγκεκριμένη πολιτική στάση και εν γένει οι χειρισμοί του έδειξαν μάλλον άγνοια και ανωριμότητα παρά λανθάνοντες πολιτικούς υπαινιγμούς. Η ήδη αρκετά γιγαντωμένη τότε Χρυσή Αυγή επεδίωξε να καπηλευτεί το γεγονός και να κάνει μισαλλόδοξες υποδείξεις προς την ομάδα, ευαγγελιζόμενη ένα νέο μέτωπο με τη Σερβία «για να αντιμετωπιστεί ο αλβανικός κίνδυνος». Με ανακοίνωσή της όμως η Θύρα 4 της έκοψε τον αέρα, καταγγέλλοντας ως ψηφοθηρία την ανάμειξη της οργάνωσης. Ανακοινώσεις σε παρόμοιο τόνο ή ακόμα πιο αιχμηρές εκδόθηκαν και από άλλους συνδέσμουςΗ «Θύρα 4» του ΠΑΟΚ και το βατερλό των ναζιστών. Γράφει ο Ιός. Η κόντρα που ξέσπασε κορυφώθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2013, όταν ομάδα αγνώστων επιτέθηκε στα γραφεία της Χρυσής ΑυγήςΕπεισόδια μεταξύ οπαδών του ΠΑΟΚ και μελών της Χρυσής Αυγής στη Θεσσαλονίκη προκαλώντας υλικές φθορές. Η αστυνομία απέδωσε την επίθεση στους οργανωμένους του ΠΑΟΚ και συνέλαβε 46 οπαδούς, τους οποίους και έκρινε αθώους το Α’ Μονομελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης λίγους μήνες αργότερα.

Μια ιλαροτραγική πτυχή αυτής της διένεξης είναι η αντίδραση των οπαδών της ΠαρτιζάνΗ ανακοίνωση με τους οποίους συνδέονταν παραδοσιακά οι οπαδοί του ΠΑΟΚ. Ένα κομμάτι των οπαδών της σέρβικης ομάδας –και δη το πιο σκληροπυρηνικό και ακροδεξιό, οι Γκρόμπαρι από τους Αλκατράζ– κατηγόρησαν τους Παοκζήδες για την αντιπαλότητα τους με τη Χρυσή Αυγή και γνωστοποίησαν πως «θα κρατήσουν επαφή μόνο με τους οπαδούς του ΠΑΟΚ που είναι ακτιβιστές και υποστηρικτές της Χρυσής Αυγής». Έκτοτε πάντως, η πλειοψηφική τάση στους κόλπους των οπαδών του ΠΑΟΚ είναι αντιφασιστική. Υπάρχει και σχετική σελίδα στο facebook με τίτλο «Αντιφασίστες οπαδοί/φίλαθλοι ΠΑΟΚΗ σελίδα στο fb» και μετράει πανω από 7.000 like. Ήταν από τους πρώτους συνδέσμους που σήκωσαν πανό για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, συμμετέχουν στα αντιρατσιστικά φεστιβάλ των περιοχών τους και αναπτύσσουν κοινωνικές πρωτοβουλίες για την ανακούφιση των προσφύγων. Το πιο πρόσφατο δείγμα της αντιρατσιστικής τους φυσιογνωμίας ήταν η δημιουργία του Συνδέσμου Φιλάθλων ΠΑΟΚ ΣυρίαςΆρθρο στο Verianet.gr με πρωτοβουλία του Συνδέσμου Φιλάθλων ΠΑΟΚ Βέροιας. Τα μέλη του συνδέσμου μέσα από την κοινωνική τους δράση ήρθαν σε επαφή με τους πρόσφυγες από τη Συρία που φιλοξενούνται στο κέντρο της πόλης, έριξαν την ιδέα και αυτή επικυρώθηκε γιορτινά μ’ ένα ματσάκι ανάμεσα στους δύο συνδέσμους.

Βέβαια, υπάρχουν ακόμα ορισμένοι εθνικιστικοί θύλακες που εκφράζονται κυρίως μέσα από τους συνδέσμους «ΜακεδόνεςΗ σελίδα στο fb» και «Βυζαντινοί Ενωμένοι ΜαχητέςΣελίδα στο fb» με υπαρκτό μεν, περιορισμένο δε αντίκτυπο. «Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 είχαμε έξαρση του εθνικισμού και οι Μακεδόνες κάνανε κουμάντο. Σήμερα βρίσκονται σε ύφεση. Τα ηνία της κερκίδας έχει αναλάβει η Θύρα 4 που κινείται σε antifa κατεύθυνση, ενώ ορισμένα μέλη της ανήκουν στον ευρύτερο αντιεξουσιαστικό χώρο, κυρίως της Βόρειας Ελλάδας», αναφέρει ανώνυμα οργανωμένος οπαδός του ΠΑΟΚ. Οι περιπέτειες των οργανωμένων του ΠΑΟΚ με την Αστυνομία δεν περιορίστηκαν στα ζητήματα με την Χρυσή Αυγή ή μόνο στους καθιερωμένους οπαδικούς καβγάδες. Είναι κάμποσες οι αστυνομικές επιχειρήσεις σε συνδέσμους του Δικέφαλου που κατέληξαν σε συλλήψεις για ναρκωτικά και άλλες παραβάσεις, αλλά αυτό είναι αντικείμενο ξεχωριστού ρεπορτάζ και σε καμία περίπτωση δεν ενοχοποιεί συλλήβδην τους οπαδούς του ΠΑΟΚ, ούτε υποδηλώνει κάτι για την πολιτική τους ταυτότητα.

Τα σύγχρονα θέματα

Η πολιτικοποίηση της ασπρόμαυρης εξέδρας περιλαμβάνει κι άλλες πτυχές πέραν από την αντίθεση στο φασισμό. Η Θύρα 4 αντέδρασε με δημόσια ανακοίνωση της στην απόφαση της διοίκησης του ΤΑΠ ΠΑΟΚ να δεχτεί χορηγία από την εταιρεία «Ελληνικός Χρυσός» το 2013. Κάποιοι προχώρησαν ένα βήμα παρακάτω –για την ακρίβεια προχώρησαν πολλά βήματα και μπήκαν στον αγωνιστικό χώρο στο ματς με την Κηφισιά στο δεύτερο σετ, κολλώντας στις φανέλες των παιχτών, στο σημείο που υπήρχε το σήμα της «Ελληνικός Χρυσός», αυτοκόλλητα που έγραφαν «Έξω ο χρυσός». Πιο πρόσφατα, στον αγώνα με τη Ζενίτ, έκαναν μια παρέμβαση γεωστρατηγικού περιεχομένου και μάλλον όχι ασύνδετη με την καταγωγή του ισχυρού άνδρα του ΠΑΟΚ, Ιβάν Σαββίδη. Σήκωσαν πανό που έγραφε «Πούτιν είμαστε μαζί σου, τώρα είναι η ώρα να δείξεις τη δύναμη σου».

Το 2015 ήταν έτος ορόσημο για τη σχέση των οπαδών του ΠΑΟΚ με την πολιτική, αφού οδήγησε στην απροσδόκητη είσοδο της Ένωσης Κεντρώων στη Βουλή. Προφανώς σ’ ένα βαθμό είναι διογκωμένη χιουμοριστικά η παράμετρος του οπαδικού κινήματος του ΠΑΟΚ στην υπόθεση της καθιέρωσης του Βασίλη Λεβέντη ως θεσμικού πολιτικού παράγοντα. Όσοι, όμως, γνωρίζουν καλά τις τοπικιστικές ιδιαιτερότητες της Θεσσαλονίκης καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι υπήρξε ρεύμα υπέρ της ψήφισης του ΛεβέντηΌταν οπαδοί ΠΑΟΚ ψηφίζουν Λεβέντη και Λιόσια - Φυλή τον Γκλέτσο –παρότι ο ίδιος δηλώνει οπαδός του Ολυμπιακού. Στους κύκλους των φανατικών του ΠΑΟΚ διακινούνταν προεκλογικά αυτή η ιδέα ως διεθλασμένη έκφραση αντίδρασης στους παραδοσιακούς πολιτικούς σχηματισμούς και απαξίωσης του πολιτικού συστήματος. Δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν η στήριξη αυτή θα παγιωθεί και στις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι ένα τμήμα τουλάχιστον των οπαδών του ΠΑΟΚ ενέταξε την τρολιά στους κώδικες της πολιτικής επικοινωνίας.

Στην εκδήλωση για τη συμπλήρωση 90 χρόνων από την ίδρυση του ΠΑΟΚ ο Πάνος Καμμένος, ο οποίος διατηρεί εξαιρετικές σχέσεις με τον Ιβάν Σαββίδη.

Το βασικό ζήτημα αυτή τη στιγμή για το συνδεσμιακό κίνημα του ΠΑΟΚ είναι ότι μοιάζει απογοητευμένο και αποδυναμωμένο από τη γενικότερη παρακμή του ελληνικού ποδοσφαίρου. Διατηρεί σχέσεις με την διοίκηση, αλλά όχι απόλυτα ελεγχόμενες. Υπάρχουν και σε αυτήν την ομάδα παλιοί συνδεσμίτες που δουλεύουν στην ΠΑΕ ή στις υπηρεσίες ασφάλειας, αλλά η απήχησή τους σ' αυτούς που είναι σήμερα οργανωμένοι στους συνδέσμους είναι περιορισμένη. Γι’ αυτό και πρώτη φορά πριν λίγες μέρες επτά σύνδεσμοι με δημόσια ανακοίνωση έβαλαν κατά του Ιβάν Σαββίδη χαρακτηρίζοντας τον «υπεύθυνο της διοικητικής και αγωνιστικής τραγωδίας των τεσσάρων τελευταίων ετών». Η γαμήλια περίοδος Σαββίδη-οπαδών μοιάζει να τελειώνει μαζί με μια φτωχή σε αγωνιστική συγκομιδή χρονιά. Καμπανάκι για τη διοίκηση ή εφαλτήριο νέας αναταραχής για τους οπαδούς; Θα δείξει.

To ερώτημα της κερκίδας

Ισχυρή πολιτικοποίηση με αντιφασιστικό πρόσημο έχουν ορισμένοι σύνδεσμοι μικρότερων συλλόγων, όπως οι Φενταγίν του Ατρόμητου, η Αυτόνομη Θύρα 10 του Ηρακλή, οι Πάνθηρες του Πανιώνιου και οι Ναβάχο της Παναχαϊκής. Βέβαια, ο αντιφασιστικός αυτοπροσδιορισμός ή η αντιφασιστική σημειολογία δεν σημαίνει απαραίτητα ότι αυτοί οι οργανισμοί είναι θωρακισμένοι απέναντι στον εξτρεμισμό. Μόλις τον περασμένο Φεβρουάριο, η αστυνομία συνέλαβε 24 άτομα, ορισμένοι εκ των οποίων ήταν μέλη των Φενταγίν, με ένα κατηγορητήριο που εμπεριέχει από συμμετοχή σε επεισόδια και επιθέσεις με μολότοφ μέχρι και ληστείες. Σε καμία περίπτωση δεν υφίσταται συλλογική ευθύνη και θα ήταν λάθος να στοχοποιηθεί ολόκληρο το club. Είναι όμως ένα μόλις στιγμιότυπο, πολύ δηλωτικό της αποκαρδιωτικής και ενίοτε επικίνδυνης κατάστασης που επικρατεί στις ελληνικές εξέδρες, σαν αυτή που πέρυσι οδήγησε στην ακροδεξιών αποχρώσεων δολοφονία του Κώστα Κατσούλη στο γήπεδο της Αλικαρνασσού. Ενδιαφέρον έχει η πρωτοβουλία Radical Fans UnitedΗ σελίδα τους. Αποτελεί μια σχετικά φρέσκια δικτύωση οπαδών από συνδέσμους διαφορετικών ομάδων με διακηρυγμένο στόχο την πάλη ενάντια στο ρατσισμό, την οπαδική βία και τις εξαρτήσεις από τις διοικήσεις.

Ανεξάρτητα όμως από τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, πρόκειται για τα πραγματικά ερωτήματα της οπαδικής κουλτούρας που παρότι δεν ακουμπούν στο σκληρό πυρήνα της πολιτικής, εντούτοις είναι βαθιά πολιτικά. Αφορούν στην ιδιότητα του πολίτη και τη σχέση του με το μαζικό αθλητισμό και το θέαμα με όρους που δε θα ξεπέφτουν στο χουλιγκανισμό, τη βία και την απομάγευση της κερκίδας, όπως περίπου είχε κωδικοποιήσει το αξεπέραστο δίπολο ο Άγγλος θεατρικός συγγραφέας Άρθουρ Χόπφαρτ: «Ο οπαδός του ποδοσφαίρου δεν είναι απλώς θεατής. Το ποδόσφαιρο θέτει σε λειτουργία τον ιδρώτα και τα νεύρα του και μπορεί να κάνει το πνεύμα του πλούσιο ή να το ερημώσει».

https://insidestory.gr/article/paok-apo ... EXV4VUPS23

Άβαταρ μέλους
PAS 7
Δημοσιεύσεις: 3312
Εγγραφή: Παρ 19 Νοέμ 2010, 22:10
Has thanked: 335 times
Been thanked: 47 times

Re: ΟΠΑΔΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ(ΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΜΟΝΟ ΕΔΩ!!)

Δημοσίευση από PAS 7 » Τρί 20 Σεπ 2016, 00:07

Πριν και μετα.

Εικόνα
Ioannina

Άβαταρ μέλους
j.rebel
Δημοσιεύσεις: 5175
Εγγραφή: Τρί 10 Ιουν 2014, 09:36
Has thanked: 411 times
Been thanked: 360 times

Re: ΟΠΑΔΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ(ΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΜΟΝΟ ΕΔΩ!!)

Δημοσίευση από j.rebel » Τρί 20 Σεπ 2016, 01:02

E re malakies edw mesa.....

Άβαταρ μέλους
Athens_Hardcore
Δημοσιεύσεις: 3796
Εγγραφή: Δευ 17 Μαρ 2014, 00:57
Has thanked: 43 times
Been thanked: 36 times

Re: ΟΠΑΔΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ(ΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΜΟΝΟ ΕΔΩ!!)

Δημοσίευση από Athens_Hardcore » Τρί 20 Σεπ 2016, 01:09

j.rebel έγραψε:E re malakies edw mesa.....
Θίχτηκες μωρή τσουτσου?
1982-2022 ΣΤΑΘΕΡΑ ΚΑΙ ΑΜΕΙΩΤΑ

Άβαταρ μέλους
j.rebel
Δημοσιεύσεις: 5175
Εγγραφή: Τρί 10 Ιουν 2014, 09:36
Has thanked: 411 times
Been thanked: 360 times

Re: ΟΠΑΔΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ(ΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΜΟΝΟ ΕΔΩ!!)

Δημοσίευση από j.rebel » Τρί 20 Σεπ 2016, 08:42

tsoutsou sto stoma sou mwri kourada..

PATSIFRIKOS
Δημοσιεύσεις: 3366
Εγγραφή: Τρί 01 Φεβ 2011, 21:04
Has thanked: 234 times
Been thanked: 266 times

Re: ΟΠΑΔΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ(ΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΜΟΝΟ ΕΔΩ!!)

Δημοσίευση από PATSIFRIKOS » Τρί 20 Σεπ 2016, 11:10

Εν τω μεταξύ αν μπείτε στο edit history του ποσταρίσματος θα δείτε ότι το αλλάζουν κάθε 3 ώρες. :lol: :pro
OLD HABITS ARE HARD TO BREAK

Άβαταρ μέλους
Athens_Hardcore
Δημοσιεύσεις: 3796
Εγγραφή: Δευ 17 Μαρ 2014, 00:57
Has thanked: 43 times
Been thanked: 36 times

Re: ΟΠΑΔΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ(ΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΜΟΝΟ ΕΔΩ!!)

Δημοσίευση από Athens_Hardcore » Τρί 20 Σεπ 2016, 14:24

j.rebel έγραψε:tsoutsou sto stoma sou mwri kourada..
Σε είπανε ναζί οι Πόρτο Λεόνε και εκλαιγες και τους βάλανε χέρι τα μεροκαματοκουμαντα και το άλλαξαν ?
1982-2022 ΣΤΑΘΕΡΑ ΚΑΙ ΑΜΕΙΩΤΑ

Άβαταρ μέλους
j.rebel
Δημοσιεύσεις: 5175
Εγγραφή: Τρί 10 Ιουν 2014, 09:36
Has thanked: 411 times
Been thanked: 360 times

Re: ΟΠΑΔΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ(ΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΜΟΝΟ ΕΔΩ!!)

Δημοσίευση από j.rebel » Τρί 20 Σεπ 2016, 16:08

Elypses ena dimhno k eixan kseprhstei ta arxidakia mas app tis ponhrades sou....

Άβαταρ μέλους
Forza Napoli
Δημοσιεύσεις: 1404
Εγγραφή: Δευ 27 Αύγ 2012, 22:14
Has thanked: 35 times
Been thanked: 7 times

Re: ΟΠΑΔΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ(ΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΜΟΝΟ ΕΔΩ!!)

Δημοσίευση από Forza Napoli » Τρί 20 Σεπ 2016, 16:30

1620 gauroi kanan like sto "o pavlos zei tsakiste tous nazi"....makari
Oμαδα στο ΒΟΛΟ ειναι μονο μια.....

Απάντηση

Μέλη σε σύνδεση

Μέλη σε αυτήν τη Δ. Συζήτηση: Δεν υπάρχουν εγγεγραμμένα μέλη και 129 επισκέπτες